فاطمه جمشیدی؛ زهرا ابوالحسنی چیمه
چکیده
در این پژوهش، با تکیه بر نظریۀ نشانهشناسی اجتماعی ونلیوون، تعدادی از فیلمهای دو فیلمساز ایرانی را بهعنوان بخشی از پیکرۀ زبانی بررسی کردیم. از رهگذر کاوش نشانهشناختی زبان، در صدد پاسخ به این پرسش هستیم که نشانههای مشترک و متفاوت تفکر جنسیّتگرایی در متون سینمایی ایران کدامند و چگونه این نشانهها توانسته ...
بیشتر
در این پژوهش، با تکیه بر نظریۀ نشانهشناسی اجتماعی ونلیوون، تعدادی از فیلمهای دو فیلمساز ایرانی را بهعنوان بخشی از پیکرۀ زبانی بررسی کردیم. از رهگذر کاوش نشانهشناختی زبان، در صدد پاسخ به این پرسش هستیم که نشانههای مشترک و متفاوت تفکر جنسیّتگرایی در متون سینمایی ایران کدامند و چگونه این نشانهها توانسته است بر محوریّت جنسیّتگرایی و اجتماعی جامعۀ ایران دلالت کند. پژوهش حاضر با روش توصیفی– تحلیلی انجام شده و از نوع پژوهشهای کمّی و کیفی است. نمونهگیری هدفمند بوده و موضوع وجهیّت را در فیلم مورد نظر قرار داده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد از تعداد وجهیّتهای بهکاررفته توسط بازیگران زن و مرد در فیلمهای کارگردان زن ایرانی، عکس نتایج مورد انتظار الگوی ونلیوون حاصل شده است و تفکر غالب، دیدگاه فمینیستی و زنسالارانۀ مدنظر فیلمساز بوده است. تحقیقی مشابه بر فیلمهای کارگردان مرد ایرانی نیز انجام شد و نتایج بهدستآمده نشان داد وجهیّتهای استفاده شده توسط شخصیّتهای زن و مرد داستان کاملاٌ مطابق با الگوی ونلیوون است، و نگاه غالب یا حاکم بین دو جنسیّت مشاهده نشده و شخصیّتهای زن و مرد داستان فیلم از وجهیّتهای مورد انتظار الگوی بهکاررفته، بهطور طبیعی استفاده کردهاند.
سید ابوالحسن ریاضی؛ آنیتا صالح بلوردی
دوره 1، شماره 3 ، تیر 1397، ، صفحه 77-91
چکیده
فضاهای شهری و فرهنگهای موجود در آنها بستر و مکان بروز کنشهای شخصیتها در داستانها هستند و خود نیز بهعنوان شخصیت نقش ایفا میکنند. ازاینرو، فیلم با رویکردهای نقدمحور، تعامل انسان با محیط پیرامونش را به تصویر میکشد. لایههای پنهان فضایی که از لابهلای سطور شاهکارهای ادبی میتوان دید، ازجمله راههای شناخت فرهنگها هستند. ...
بیشتر
فضاهای شهری و فرهنگهای موجود در آنها بستر و مکان بروز کنشهای شخصیتها در داستانها هستند و خود نیز بهعنوان شخصیت نقش ایفا میکنند. ازاینرو، فیلم با رویکردهای نقدمحور، تعامل انسان با محیط پیرامونش را به تصویر میکشد. لایههای پنهان فضایی که از لابهلای سطور شاهکارهای ادبی میتوان دید، ازجمله راههای شناخت فرهنگها هستند. با این رویکرد، تهران در دورهها و شرایط خاص قابل ارزیابی و توجه است. حال پرسش این است که ابزار ما در برابر بازنمایی فضایی بهمثابه متن و تصویر چیست و بازنمایی تهران و جامعۀ معاصر شهری در فیلم فروشنده، اثر اصغر فرهادی، چگونه است؟ هدف از این تحقیق شناسایی عناصر تحلیل فضایی به کمک رویکردی بینارشتهای از جغرافیای انسانی، بوطیقای فضا و نشانهشناسی کدهای فضا است. بدین شکل، قادر خواهیم بود ایدئولوژی فیلمساز و گفتار مقاومتی و اجتماعی او را در چارچوب کدهای مذکور شناسایی کنیم. نتایج حاصله حاکی از آن است که فضای تخیلشناسی، کدهای عام تصویری، کدهای سینمایی و فضای شعری به ترتیب بر خوی حیوانی، نزول، تردید و گسستگی و درنهایت به از میان رفتن روح خانه در جامعۀ امروزی دلالت دارند.