جامعه‌شناسی آموزش و یادگیری زبان
الهام صداقت؛ اسماعیل آذر
چکیده
ضرب المثل های فارسی افکار خردمندانۀ نسل های پیشین ایرانیان است که معمولاً در قالب زبانی کوتاه، آهنگین و ادبی به ویژه شعری هستند. اغلب این ضرب المثل ها معانی و ساختاری ساده دارند که به آسانی می توان آن ها را به خاطر سپرد و در ارتباط های شفاهی و نوشتاری به کار برد. مقاله های بسیاری ضرب المثل های فارسی را از منظرهای متفاوتی بررسی نموده اند؛ ...
بیشتر
ضرب المثل های فارسی افکار خردمندانۀ نسل های پیشین ایرانیان است که معمولاً در قالب زبانی کوتاه، آهنگین و ادبی به ویژه شعری هستند. اغلب این ضرب المثل ها معانی و ساختاری ساده دارند که به آسانی می توان آن ها را به خاطر سپرد و در ارتباط های شفاهی و نوشتاری به کار برد. مقاله های بسیاری ضرب المثل های فارسی را از منظرهای متفاوتی بررسی نموده اند؛ اما به اهمیت این ضرب المثل ها در افزایش سواد فرهنگی-اجتماعی و توانش زبان شناسی اجتماعی و کاربردشناختی به عنوان بخشی از توانش ارتباطی فارسی آموزان توجهی نشده است. در این مقاله با روش اسنادی، به نقش ضرب المثل ها در بازنمایی و یادگیری بعضی از مؤلفه های فرهنگی-اجتماعی زبان فارسی (ادب، تعارفات، جمع گرایی، و ...) پرداخته می شود. سپس طبقه بندی ای از ضرب المثل ها از آسان به سخت پیشنهاد و الگوی اصلاح شدۀ ریچموند (1987) برای مقایسۀ شباهت ها و تفاوت های ضرب المثل های فارسی با ضرب المثل های زبان مادری فارسی آموزان ارائه می گردد.
جامعه‌شناسی آموزش و یادگیری زبان
زهرا عباسی؛ فاطمه کلاری
چکیده
این مقاله با هدف بررسی تغییر در نگرش دانشجویان بینالملل نسبت به آموزشهای برخط و کاربرد رسانههای اجتماعی در یادگیری زبان فارسی و تقویت مهارتهای زبانی در دوران پیش و پس از گسترش ویروس کرونا انجام شده است. در ابتدا پیش از گسترش ویروس کرونا، پیمایشی درخصوص نگرش فارسیآموزان به آموزش مجازی زبان و استفاده از کلاسهای ...
بیشتر
این مقاله با هدف بررسی تغییر در نگرش دانشجویان بینالملل نسبت به آموزشهای برخط و کاربرد رسانههای اجتماعی در یادگیری زبان فارسی و تقویت مهارتهای زبانی در دوران پیش و پس از گسترش ویروس کرونا انجام شده است. در ابتدا پیش از گسترش ویروس کرونا، پیمایشی درخصوص نگرش فارسیآموزان به آموزش مجازی زبان و استفاده از کلاسهای برخط و رسانههای اجتماعی در آموزش زبان فارسی به عنوان زبان دوم با هدف رغبتسنجی فارسیآموزان به شرکت در دورههای آموزش مجازی در دو مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه علامه طباطبایی انجام شد؛ پس از تعطیلی سراسری دانشگاه‌ها و بازگشت دانشجویان خارجی به کشورشان و شروع دورههای آموزش مجازی در دانشگاه‌ها، بار دیگر این پرسشنامه در اختیار دانشجویان قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان میدهد نگرش فارسیآموزان سطوح مقدماتی، میانی و پیشرفته نسبت به یادگیری زبان فارسی و تقویت مهارتهای زبانی و نیز نگرش کلی آنان نسبت به آموزش مجازی زبان فارسی بعد از تعطیلی دانشگاه‌ها و برگزاری دورههای آموزش مجازی زبان فارسی بهبود یافته است. بیشترین مقدار افزایش نگرش مثبت به فارسیآموزان سطح میانی و کمترین افزایش نگرش مثبت به فارسیآموزان سطح پیشرفته مربوط است.
زبان و ارتباطات
معلاه واثق؛ مهدی پورمحمد
چکیده
ادبیات کودک و نوجوان نقشی مهم در اجتماعیشدن مخاطب دارد و بازتاب شرایط جامعه، باورها، سنتها و عقایدی است که بر پایۀ آنها، ذهنیت و تلقی خوانندگان از پدیده‌های مختلف شکل میگیرد. یکی از مهمترین جنبههای اجتماعیشدن شکلگیری مفهوم هویت جنسیتی در ذهن کودک است که در دوران نوجوانی به ثبات میرسد. ادبیات داستانی ...
بیشتر
ادبیات کودک و نوجوان نقشی مهم در اجتماعیشدن مخاطب دارد و بازتاب شرایط جامعه، باورها، سنتها و عقایدی است که بر پایۀ آنها، ذهنیت و تلقی خوانندگان از پدیده‌های مختلف شکل میگیرد. یکی از مهمترین جنبههای اجتماعیشدن شکلگیری مفهوم هویت جنسیتی در ذهن کودک است که در دوران نوجوانی به ثبات میرسد. ادبیات داستانی اجتماعیترین گونۀ ادبیات است که میتواند بهترین منبع برای دستیابی به تصویری باشد که ادبیات کودک و نوجوان ایران در طول زمان از مفهوم جنسیت ارائه داده است. کودکان ازطریق کتاب با دنیای جدیدی آشنا می‌شوند و تجربیات جدید و متفاوتی کسب میکنند. تحقیق حاضر به بررسی جایگاه و نقش زن، مرد و کلیشههای جنسیتی در ادبیات کودک میپردازد. درمجموع، 200 کتاب داستان فارسی بررسی شد. نتایج بررسی نشان داد که در میان کتابهای پرفروش از سال 1385-1395، در بازۀ زمانی دهساله، نمونۀ کتابهایی که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آنها را کتاب برتر معرفی کرده است، تبعیض جنسیتی یافت می‌شود. تعداد شخصیتها و اسمهای مردان تقریباً دوبرابر زنان بود. شخصیتهای اصلی زن متن بیشتر دیده میشدند. در این مقاله، دربارۀ قالب کتابهای عکسدار کودکان که در شکلگیری هویت جنسیتی اهمیتی بالا دارد پژوهش شده است.
برخورد زبان‌ها
جاوید فریدونی؛ نفیسه تدین چهارطاق
چکیده
رمزگردانی یکی از پدیده‌های ناشی از تماس زبانی است که در بسیاری از جوامع چندزبانه، از جملۀ جامعۀ شهرستان ارومیه، مرکز استان آذربایجان غربی، مشاهده می‌شود. هدف از مقالۀ حاضر بررسی مقایسه‌ای میزان، جهت (از ترکی به فارسی یا بالعکس) و سطح رمزگردانی (وند، کلمه، گروه یا جمله) در گفتار روزمرۀ جمعیت مورد پژوهش است. این پژوهش، مطالعه‌ای میدانی ...
بیشتر
رمزگردانی یکی از پدیده‌های ناشی از تماس زبانی است که در بسیاری از جوامع چندزبانه، از جملۀ جامعۀ شهرستان ارومیه، مرکز استان آذربایجان غربی، مشاهده می‌شود. هدف از مقالۀ حاضر بررسی مقایسه‌ای میزان، جهت (از ترکی به فارسی یا بالعکس) و سطح رمزگردانی (وند، کلمه، گروه یا جمله) در گفتار روزمرۀ جمعیت مورد پژوهش است. این پژوهش، مطالعه‌ای میدانی و پیکره‌بنیاد بود و جمعیت نمونۀ آن تمام دانش‌آموزان دختری بودند که در مدارس دورۀ اول دبستان و دورۀ دوم متوسطه در سه منطقۀ کم‌درآمد، متوسط و پردرآمد شهرستان ارومیه تحصیل می‌کردند. داده‌های مورد نیاز پژوهش عبارات رمزگردانی‌شده‌ای بودند که در گفتار روزمرۀ جمعیت مورد پژوهش اتفاق می‌افتادند. برای دست‌یافتن به داده‌های مذکور، ابتدا داده‌های خام با استفاده از روش مشاهدۀ غیرمشارکتی و ابزار ضبط صدا در مکان‌های عمومی به دست آمد؛ سپس داده‌های اصلی، یعنی همان عبارات رمزگردانی‌شده، از میان داده‌های خام استخراج شدند. طبق یافته‌های پژوهش، پدیدۀ رمزگردانی در میان دانش‌آموزان مقطع متوسطه و طبقۀ اجتماعی متوسط رایج‌تر بود. به‌علاوه، بیشترین و کمترین میزان رمزگردانی به‌ترتیب در سطح کلمه و وند صورت گرفته بود. همچنین جهت غالب رمزگردانی از زبان مادری به فارسی بود. به‌علاوه، نتایج نشان داد که دانش‌آموزان مقطع متوسطه بیشتر در سطح کلمه و دانش‌آموزان دبستانی در سطح جمله رمزگردانی می‌کردند.
زبان‌شناسی اجتماعی
محمد ایمانیان؛ فاطمه همتی؛ منوچهر جعفری گهر؛ حسن سلیمانی
چکیده
جامعه‌پذیری و تعامل اجتماعی ویژگی‌‌های اصلی برون‌گرایی هستند که سبب می‌شوند فرد از همنشینی و تعامل با افراد جامعه لذت ببرد، به فعالیت‌‌های جمعی تمایل بیشتری داشته باشد، ریسک‌پذیر و ماجراجو باشد، انگیزش را از دنیای بیرون از خویش جستجو کند، در تعاملات اجتماعی موفق‌تر باشد و به دنبال ایفای نقش‌‌های اجتماعی در گروه‌‌ها باشد. ...
بیشتر
جامعه‌پذیری و تعامل اجتماعی ویژگی‌‌های اصلی برون‌گرایی هستند که سبب می‌شوند فرد از همنشینی و تعامل با افراد جامعه لذت ببرد، به فعالیت‌‌های جمعی تمایل بیشتری داشته باشد، ریسک‌پذیر و ماجراجو باشد، انگیزش را از دنیای بیرون از خویش جستجو کند، در تعاملات اجتماعی موفق‌تر باشد و به دنبال ایفای نقش‌‌های اجتماعی در گروه‌‌ها باشد. پژوهش حاضر ارتباط بین برون‌گرایی و مهمترین ویژگی‌‌های آن یعنی جامعه‌پذیری و تعامل اجتماعی با عملکرد بیان شفاهی و مؤلفههای آن شامل انسجام و روانی در گفتار، تلفظ، دقت دستوری و غنای واژگانی را مورد بررسی قرار میدهد. با این هدف، 257 فراگیر زبان انگلیسی در یک مصاحبۀ سنجش عملکرد بیان شفاهی شرکت کردند و سپس به پرسشنامۀ شخصیتی گلدبرگ (1999) پاسخ دادند. نتایج مدلسازی معادلات ساختاری حاکی از این است که برون‌گرایی و داشتن تمایل به تعاملات اجتماعی، تاثیر غیرمستقیم مثبت بر عملکرد بیان شفاهی فراگیران میگذارد. نتایج مورد بحث قرار گرفته و پیشنهادات ارائه گردیده است.
