با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد زبانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی ، تهران، ایران

2 دانشیار زبانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

 در این پژوهش تلاش شده است که مطالعات زبانشناختی در تحلیل رمان با استفاده از تحلیل گفتمان انتقادی بکار گرفته شود. تحلیل­گران گفتمان انتقادی به بررسی آن مؤلفه­های گفتمانی می‏پردازند که ساز و کارهای پنهان زبان در جهت حفظ سلسله مراتب قدرت می‏باشند و برخلاف بررسی‏های توصیفی- صوری از زبان، معتقدند که زبان نیت‏مند است و در جهت حفظ نابرابری‏ها و سرکوب‏ها و یا مبارزه با آنها به کار گرفته می‏شود. در این پژوهش، رمان «بامداد خمار» نوشته‏ی فتانه حاج سید جوادی براساس شاخص­های برگرفته از ون لیوون (2008) شامل فعال­نمایی و منفعل­نمایی، نام‏دهی و طبقه­بندی­کردن، هویت­بخشی و کارکرددهی، تفکیک­کردن و باردهی مضاعف مورد بررسی قرار گرفته است. با این روش آشکار می­گردد که چگونه تحلیل رمان براساس شاخص­های به­کاررفته در این پژوهش می­تواند به فهم خواننده از نظرات نویسنده در مورد طبقات اجتماعی و زنان یاری رساند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

Fairclough, N. (2008).  Critical discourse analysis, Shayesteh Piran, Fatemeh et al,  Trans, Tehran, Bureau of media studies and planning.
Fairclough, N. (1989). Language and power, Harlaw: Longman
Fowler, R. (1991). Language in the news: Discourse and Idealogy in the Press. London: Routledge.
Ghanbari Abodlmaleki, R., Firoozian Pooresfehani, A. (2021). critical discourse analysis of Alavi’s novel Her Eyes based on Norman Fairclough’s theory, Zabanpazhouhi Quarterly, 40,  115-142 [in Persian]
Ghanbari, L. (2003). a comparison of contemporary short stories of teenagers and adults based on critical discourse analysis, MA thesis, Shiraz university. [In Persian]
Haj Seyyed Javadi, F. (1996). I have not defended the rich. Jahan-e Ketab, 19, 4-6.  [in    Persian]
Haj Seyyed Javadi, F. (2010) [1995]. Bamdaad-e Khomaar (Dawn of lassitude), Tehran, Alborz Publications.[in Persian]
Halliday, M. A. K. (1985). An Introduction to Functional Grammar (1st ed). London: Edward Arnold.
Mirzabayati, M., Alavimoghadam, M., Estaji, E., & Shahpar Rad, K. (2019). critical discourse analysis of power in first section of the the novel the spent lives of old people by Dowlatabadi based on Firclough's theoritical framework, contemporary Persian literature, Ninth year, No2, 358-363. [in Persian]
Noroozi, F. (2005). representation of women in narratives based on critical discourse analysis, MA thesis, Shiraz university. [In Persian]
Van Dijk, T. A.  (2003). studies in discourse analysis, Izadi, Pirooz et al, Trans, Tehran, Bureau of media studies and planning. [in Persian]
Van Leeuwen, T. (2008). Discourse and Practice: New tools for Critical Discourse Analysis, Oxford: Oxford University Press.
Yarmohammadi, L. (2004). discourse analysis and critical discourse analysis, Tehran, Hermes. [In Persian]
Yarmohammadi, L. (2006). communication through the lens of critical discourse analysis, Tehran, Hermes.  [In Persian]