مقاله پژوهشی
زبان‌شناسی اجتماعی
حامد مولایی کوهبنانی؛ ابوذر اورکی؛ فائزه ایران پور
چکیده
پژوهش حاضر درصدد است براساس دو معیار زبانشناختی به بررسی جای‌نام کشورهای اروپایی بپردازد. معیار نخست مربوط به تعیین عامل اصلی در نام‌گذاری هر کشور است. به عبارتی، سوال نخست این است که چه عوامل سیاسی، اجتماعی، جغرافیایی، مذهبی و ... در نام‌گذاری کشورهای اروپایی نقش داشته‌اند؟ معیار دوم مربوط به مباحث ترجمه‌شناسی آن‌ها به زبان ...
بیشتر
پژوهش حاضر درصدد است براساس دو معیار زبانشناختی به بررسی جای‌نام کشورهای اروپایی بپردازد. معیار نخست مربوط به تعیین عامل اصلی در نام‌گذاری هر کشور است. به عبارتی، سوال نخست این است که چه عوامل سیاسی، اجتماعی، جغرافیایی، مذهبی و ... در نام‌گذاری کشورهای اروپایی نقش داشته‌اند؟ معیار دوم مربوط به مباحث ترجمه‌شناسی آن‌ها به زبان فارسی بوده است. برای نیل به اهداف و پاسخ به سوال‌های پژوهش، پیکرۀ پژوهش شامل 54 جای‌نام از کشورهای اروپایی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش در مورد معیار نخست نشان داد که نام قوم و قبیله تاثیرگذارترین عامل محسوب می‌شود چراکه مجموعا 28 کشور در اروپا براساس نام قوم یا قبیله‌ای که عمدتا نخستین ساکنان آن منطقه جغرافیایی بوده‌اند، نام‌گذاری شده‌اند. علاوه بر این، عواملی همچون منطقه یا ویژگی جغرافیایی، شخص، حیوان، اثر تاریخی و عنصر طبیعی نیز در نام‌گذاری کشورهای اروپایی دخیل هستند. نتایج مربوط به پرسش دوم نشان داد که قرض‌گیری، مهم‌ترین عامل در کاربرد جای‌نام کشورهای اروپایی در فارسی محسوب می‌شود؛ چراکه جای‌نام 44 کشور براساس فرایند قرض‌گیری مستقیم در فارسی کاربرد دارند. پس از قرض‌گیری، فرایندهای ترجمۀ قرضی و ابداع نیز در نحوۀ کاربرد جای‌نام کشورهای اروپایی در فارسی دخیل بوده‌اند.
مقاله پژوهشی
زبان‌شناسی اجتماعی
الهام صداقت؛ اسماعیل آذر
چکیده
کنش های گفتاری به عنوان بخش کاربردشناسی زبان در بازنمایی جایگاه اجتماعی افراد یک جامعه نقش به سزایی دارند. از این رو، بررسی کنش های گفتاری شخصیت های رمان ها می تواند دانش کاربردشناختی و زبانشناختی اجتماعیِ یادگیرندگان زبان خارجی و شناخت خارجیان از ویژگی های اجتماعی-فرهنگی یک جامعۀ زبانی را افزایش دهد. مقالۀ حاضر با توجه به ضرورت و ...
بیشتر
کنش های گفتاری به عنوان بخش کاربردشناسی زبان در بازنمایی جایگاه اجتماعی افراد یک جامعه نقش به سزایی دارند. از این رو، بررسی کنش های گفتاری شخصیت های رمان ها می تواند دانش کاربردشناختی و زبانشناختی اجتماعیِ یادگیرندگان زبان خارجی و شناخت خارجیان از ویژگی های اجتماعی-فرهنگی یک جامعۀ زبانی را افزایش دهد. مقالۀ حاضر با توجه به ضرورت و اهمیت این امر در فارسی آموزی و فقدان پژوهش های بومیِ جامعه شناختی در زبان‌شناسی کاربردی و آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان (آزفا)، با روش تحلیل محتوای کیفی به بررسی کنش های گفتاری رمان فارسی «سووشون» اثر سیمین دانشور می پردازد. نتایج نشان می دهد شخصیت های مرد و زن این رمان از کنش های گفتاریِ اظهاری، ترغیبی و عاطفی بیشتر از کنش های گفتاریِ تعهدی و اعلامی استفاده نموده اند. همچنین، تحلیل مقایسه ای نتایج بیانگر آن است که زنان جامعۀ ایرانی، هم در بافت شهری و هم در بافت روستایی، در استفاده از کنش های گفتاریِ سرل (1969) تقریباً از الگویی مشابه پیروی می کنند.
مقاله پژوهشی
زبان‌شناسی اجتماعی
کورش کریمی؛ شیوا احمدی
چکیده
جستار حاضر با تاکید بر جایگزینی واکه /u:/ به جای /ʉː/. به بررسی تغییرات آوایی در گویش کردی مهاجران گویشور بومی کردی لیلاخی ساکن در سنندج می‌پردازد. به عبارتی هدف اصلی، بررسی میزان تأثیر عوامل اجتماعی بر تغییرات زبانی در یک بافتار اجتماعی است که با هدف بهبود جایگاه اجتماعی از طریق اعمال تغییراتی موسوم به «راهبردهای آوایی ارتقاء منزلت» ...
بیشتر
جستار حاضر با تاکید بر جایگزینی واکه /u:/ به جای /ʉː/. به بررسی تغییرات آوایی در گویش کردی مهاجران گویشور بومی کردی لیلاخی ساکن در سنندج می‌پردازد. به عبارتی هدف اصلی، بررسی میزان تأثیر عوامل اجتماعی بر تغییرات زبانی در یک بافتار اجتماعی است که با هدف بهبود جایگاه اجتماعی از طریق اعمال تغییراتی موسوم به «راهبردهای آوایی ارتقاء منزلت» است. لذا نگارندگان قصد دارند که از دریچۀ بررسی متغیرهایی مانند سن، جنسیت و وضعیت اجتماعی-اقتصادی به درک عمیقتری از مکانیسمهای تغییر زبان و تأثیر آن‌ها بر هویت اجتماعی دست یابند. دادههای پژوهش شامل 20 واژه در زبان کردی است که واکۀ مورد بررسی در جایگاه قلۀ هجای خوشۀ همخوانی قرار گرفته و فصل ممیز میان آن‌ها در دو گویش لیلاخی و اردلانی تنها در تظاهر آوایی این واکه نهفته است. جامعۀ آماری پژوهش نیز مشتمل بر 30 پرسششونده هستند که به روش نمونهگیری نظاممند و با در نظر گرفتن توزیع همسان فاکتورهای جنسیت، سن و طبقۀ اجتماعی انتخاب شده و از آن‌ها خواسته شد هرکدام از واژههایی که در اختیار دارند در قالب یک جمله یا اصطلاح بیان کنند. نتایج حاصل از تحقیق نشان میدهند که همبستگی منفی بین سن و استفاده از واکه /u:/ بیانگر رابطۀ معنادار است.
مقاله پژوهشی
گویش‌شناسی
نگین عینی؛ احمد رضایی؛ حسن بشیرنژاد
چکیده
زبان مازندرانی(گونه‌ی مورد استفاده در استان مازندران )،یکی از زبان‌های کهن ایرانی است،که از گذشته‌های بسیار دور،زبان بومیان ساکن بخشی از مناطق شمالی ایران،بوده است.این زبان،در سال‌های اخیر،به دلیل تحولات اجتماعی،فرهنگی،اقتصادی و سیاسی،دچار دگرگونی‌های بی‌شمار و کاهش تعداد گویشوران شده است،به طوری‌که اکنون به نظر می‌رسد،گذار ...
بیشتر
زبان مازندرانی(گونه‌ی مورد استفاده در استان مازندران )،یکی از زبان‌های کهن ایرانی است،که از گذشته‌های بسیار دور،زبان بومیان ساکن بخشی از مناطق شمالی ایران،بوده است.این زبان،در سال‌های اخیر،به دلیل تحولات اجتماعی،فرهنگی،اقتصادی و سیاسی،دچار دگرگونی‌های بی‌شمار و کاهش تعداد گویشوران شده است،به طوری‌که اکنون به نظر می‌رسد،گذار زبانی به فارسی،نه تنها در بافت خانواده‌های مازندرانی،بلکه در کاربرد زبان در ادارات، کوچه و خیابان،و..نیز اتفاق افتاده است.هدف از انجام این پژوهش،بررسی جایگاه زبان مازندرانی،از منظر خطرپذیری،بر اساس معیارهای نه‌گانه یونسکو است.بررسی داده‌ها نشان می‌دهد،براساس معیار انتقال بین نسلی زبان،زبان مازندرانی،در سطح 3،یا قطعا در معرض خطر،معیارهای تعداد مطلق گویشوران،نسبت گویشوران در کل جمعیت و حوزه‌های کاربرد زبان،در سطح 2،یا شدیدا در معرض خطر قرار دارد.همچنین،از منظر معیار کاربرد در رسانه و حوزه‌های جدید،معیار آموزش زبان و سوادآموزی و معیار مقدار و کیفیت مستندات،مازندرانی،در پایین‌ترین سطح(درجه صفر)جای گرفته است.بررسی معیار نگرش‌ها و سیاست‌های زبانی دولتی،نشان می‌دهد که مازندرانی،در سطح 3،یا قطعا در معرض خطر قرار دارد.معیار نگرش اعضای جامعه نسبت به زبان مادری،سطح یک و پایین را نشان می‌دهد.
