نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری زبانشناسی دانشگاه شهید بهشتی
2 استادیار زبانشناسی دانشگاه شهید بهشتی
3 کارشناس ارشد زبانشناسی دانشگاه رازی کرمانشاه
چکیده
متون خبری، بهویژه عناوین خبری، باید دارای زبانی جذاب و ترغیبکننده باشند تا توجه مخاطب را جلب کنند و او را به مطالعه و پیگیری خبر تشویق نمایند. یکی از شیوههای دستیابی به این هدف، استفادۀ مناسب از استعاره و مجاز در زبان رسانه است. این دو فرایند شناختی-مفهومی ریشه در فرایندهای تفکر و مفهومسازی دارند و اجزای نظام شناختی انسان هستند. در این پژوهش نقش و اهمیت این دو فرایند شناختی در گفتمان رسانههای اقتصادی فارسیزبان بررسی میگردد و تلاش میشود تا استعارهها و مجازهای بنیادین این حوزه شناسایی و تبیین و ارتباط سلسلهمراتبی احتمالی میان آنها بررسی شود. این پژوهش دارای رویکردی شناختی و پیکرهبنیاد است و دادههای آن از عناوین خبری اقتصادی روزنامۀ دنیای اقتصاد در همۀ شمارههای آذر 1394 و نیز عناوین اخبار اقتصادی دو خبرگزاری «باشگاه خبرنگاران جوان» و درگاه «امروزآنلاین» در آذر 1394 گرفته شده است که بیش از هفتصد عنوان خبری را شامل میشود. یافتههای پژوهش نشان میدهد که مهمترین استعارههای مفهومی یافتشده در حوزۀ گفتمان اقتصادی عبارتاند از: «اقتصاد یک موجود زنده است»، «اقتصاد انسان است»، «اقتصاد مسیر است»، «اقتصاد یک فضا/ ظرف است»، «اقتصاد یک پدیدۀ طبیعی است»، «اقتصاد خودرو است» و «اقتصاد ماده/ شیء است». افزون بر این، برخی استعارههای جهتی نیز نمودی چشمگیر در زبان اقتصاد دارند.
کلیدواژهها
موضوعات