فصلنامه علمی - پژوهشی زبان‌شناسی اجتماعی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

تحلیل انتقادی ـ پیکره‌بنیاد کیفیت بازنمایی تحریم‌های امریکا علیه ایران در رسانه‌های غربی برمبنای پیکرۀ به‌روزشوندۀ NOW

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان‌شناسی همگانی- دانشگاه شیراز

2 دانشیار زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه شیراز

3 دانشجوی دکتری آموزش زبان انگلیسی، دانشگاه شیراز

چکیده

با وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، منطق هویت و غیریت در گفتمان سیاست ‏خارجی جمهوری اسلامی ایران و امریکا متحول گشته و این دو بازیگر از متحد استراتژیک به نیروهایی متخاصم بدل شدند. از این لحظۀ تاریخی، روابط ایران و امریکا و به تبع آن ایران و غرب، در دایره‏ای از اگونیسم تا آنتاگویسم بازنمایی گردید. این موضوع در سطوح ذهنی و عینی قابل‌توجه بوده و مسالۀ تحریم‏ها علیه ایران یکی از کانون‏های اصلی این موضوع به‏شمار می‏رود. نوشتار پیش رو در پی پاسخ به این پرسش است که «با کانون قراردادن خبرهای منتشرشده در پیکرۀ به‌روزشوندۀ NOW در باب مسالۀ تحریم‏های اعمالی بر ایران (از سال 2010 همگام با فعال‌شدن پیکره تا سال 2019)، گفتمان پنهان نهفته در پس این پیکره، چه نشانه‏ها و مفاهیمی را برجسته‌سازی کرده و یا به‏ حاشیه می‌راند؟». این پژوهش با طراحی یک سامانۀ روش‏شناختی چندسطحی، در دو سطح خرد و کلان به تحلیل داده‌ها می‌پردازد. در سطح خرد با استفاده از پیکرۀ به‌روزشوندۀ NOW موارد ناظر بر «تحریم‌ها علیه ایران» را با توجه به مقوله‌های معنایی و نشانه‌شناختی دسته‌بندی کرده و در سطح کلان چگونگی بازنمایی مسالۀ تحریم‌ها علیه ایران با تکیه بر داده‌های حاصل از سطح خرد، واکاوی می‌شود. در سطح کلانِ پژوهش از نظریۀ تحلیل گفتمان (انتقادی) با تاکید بر دیدگاه «گفتمان پنهان» فرکلاف، از دیدگاه‌های لاکلا و موف و تئون فن‌دیک بهره گرفته می‌شود. برمبنای یافته‌ها، در پیکرۀ پژوهش، مسائل بازگشت دگربارۀ تحریم‌ها، نقض آن از سوی برخی کشورها، معافیت برخی دیگر در نتیجۀ همراهی با ایالات متحده، نوع اعمال قانونی آن و مکان‌ها و اشخاص برجسته‌سازی می‌شود. پربسامدترین رخدادهای پیکره بیانگر نگرشی یک‌سویه از منظر ایالات متحده است و از واکنش‌های ایران چشم‌پوشی می‌کند.

کلیدواژه‌ها

مراجع
رضائی‌پناه، امیر و شوکتی‌مقرب، سمیه (1393). رسانه‌های گروهی به‌مثابه ابزارهای انتقال گفتمان پنهان نژادپرستی (مطالعه موردی: اسراییل). در مجموعه مقالات سومین همایش کاربردشناسی و تحلیل گفتمان (صص. 207-185). تهران: نشر نویسۀ پارسی.
رضائی‌پناه، امیر و شوکتی‌مقرب، سمیه (1394). هویت، گفتمان و انتخابات در ایران (مبانی ایدئولوژیک انتخابات ریاست‌جمهوری 1392). تهران: نشر نویسۀ پارسی.
رضائی‌پناه، امیر و شوکتی‌مقرب، سمیه (1397الف). تحلیل گفتمان سیاسی (امر سیاسی به‌مثابه یک برساخت گفتمانی)، چاپ دوم. تهران: نشر تیسا.  
رضائی‌پناه، امیر و شوکتی‌مقرب، سمیه (1397ب). تحلیل مدارهای هویت و دیگری در اظهارات باراک اوباما و دونالد ترامپ پیرامون برجام. مجموعه مقالات دهمین همایش بین‌المللی زبان‌شناسی ایران. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی.
صفوی، کورش (1392). درآمدی بر معنی‌شناسی. چاپ پنجم. تهران: سورۀ مهر.
میردهقان، مهین‌ناز و شوکتی‌مقرب، سمیه (1392). گفتمان پنهان، قدرت و رسانه در خاورمیانه عربی (مطالعۀ موردی: عربستان سعودی). مطالعات جهان، 3 (1)، 180-145.
Atawneh, A. (2009). The psychology of language and power in the Middle East: A comparative discourse analysis of legitimation using pronouns, modality and lexicalization in news reporting of the Gaza war. 1st International Conference on: Current Academic Research.
Baker, P. (2006). Using corpora in discourse analysis. London: Continuum.  
Bourdieu, P. (1998). On television and journalism, London: Pluto.
Boyd, A., & Mitchell, D. (2012). Beautiful trouble. New York: OR books. 
Fairclough, N. (1996). Language and power. Essex: Longman.
Fairclough, N. (2007). Language and globalization. London: Routledge.
Halliday, M.A.K., & Mathiessen, C. (2004). An introduction to functional grammar. London: Arnold.
Halliday, M.A.K., & Hassan, R. (1976). Cohesion in English. London: Sage.
Kuo, S., & Nakamura, M. (2005). Translation or transformation?  A case study of language and ideology in the Taiwanese press”, Discourse & Society, 16 (3), 393-417.
Locke, T. (2004). Critical discourse analysis. London: Continuum.
Mazid, B. M. (2014). CDA and PDA made simple: Language, ideology and power in politics and media. Cambridge: Cambridge scholars publishing.
Van Dijk, T. A. (1998). Opinions and ideologies in the press. In A. Bell & P. Garrett (eds.). Approaches to media discourse. Oxford: Blackwell.
Van Dijk, T. A. (2000). Ideology: A multidisciplinary approach. London, California, New Delhi: SAGE Publications Inc.
Van Dijk, T. A. (2006). Discourse as social interaction. London, UK: SAGE Publications Inc.
Van Dijk, T. A. (2015). Critical discourse analysis. In D. Tannen, H. E. Hamilton & D. Schiffrin (eds.), The handbook of discourse analysis, Vol. 1 (pp. 466-485). Oxford: John Wiley & Sons.
Van Leeuwen, T. (1996). The representation of social actors. In C. R. Caldas-Coulthard & M. Coulthard (eds.), Text and practice (pp: 32-70), London and New York: Routledge.
Van Leeuwen, T. (2008). Discourse and practice; New tools for critical discourse analysis. Oxford: Oxford University Press.
Weiss, G., & Wodak, R. (2003). Critical discourse analysis: Theory and interdisciplinarity. New York: Palgrave Macmillan Ltd.
Wodak, R., & Busch, B. (2009). Approaches to media texts. London: SAGE Publications.
Wodak, R., & Meyer. M. (eds.) (2009). Methods for critical discourse analysis. London: SAGE Publications Ltd.
فصلنامه علمی - پژوهشی زبان‌شناسی اجتماعی
دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 9
اسفند 1398
صفحه 25-40
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار