نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار زبانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی
2 استادیار زبانشناسی، دانشگاه پیام نور
3 دانشآموختۀ دکتری زبانشناسی، دانشگاه پیام نور
چکیده
درون حوزۀ جغرافیایی و اجتماعی هر زبان، تنوّعات گویشی و لهجهای متفاوتی دیده میشود. از آنجا که جغرافیای تنوّعات زبانی استان اردبیل پیشتر بررسی نشده بود، پیمایش حاضر به گویشسنجی ترکی آذربایجانی بر پایۀ فهرست واژگان لایپزیک- جاکارتا پرداخته است. دادههای پژوهش شامل معادلهای بومی 109 مدخل واژگانی با مصاحبه از گویشوران در 35 نقطهمحل به روش تصادفی طبقهبندیشده جمعآوری شد. تحلیل رایانشی دادهها در سطح آوایی نشان داد که زبانگونههای مختلف ترکی آذربایجانی گویش نیستند بلکه زیرلهجههای آن محسوب میشوند. درهمفشردگی کلّی متغیّرهای زبانشناختی در این منطقه بر اساس مدل موجی تبیین شده است. اطلس زبانی، مبدأ تنوعات زبانی در محور شمال- جنوب را در سه نقطهمحل جغرافیایی –حدود اصلاندوز پارسآباد، غرب مشگینشهر، و جنوب اردبیل، حول نیر و کوثر- بهدست دادهاست.
کلیدواژهها