نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فرزانه سادات هاشمی ¹
• فرانک اشرفی ²
• فریبا اشرفی ³

¹ دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

² استادیار زبان فرانسه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

³ استادیار زبان فرانسه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.

چکیده

جلال آل‌احمد و انوره دو بالزاک دو نویسندۀ مهم و نام‌دار در ادبیات فارسی و فرانسه هستند که جامعۀ روزگار خود و مسائل مهم اجتماعی آن دوران را در دو اثر نفرین‌زمین و دهقانان به تصویر کشیده‌اند. در این مقاله ساختار این دو اثر و مضمون اجتماعی آنها ازمنظرِ نقد جامعه‌شناختی و براساسِ تئوری‌های لوکاچ بررسی شد. فرضیۀ اصلی در این مقاله متکی بر این اصل است که برای شناختِ ادبیات باید به جریان‌های اجتماعی که ادبیات جزئی از آن است آگاه بود. ادبیات حاصل جریان‌های اقتصادی و اجتماعی است. با نقد اجتماعی دیدگاه مخاطبین گسترش می‌یابد. در بررسی این دو اثر با دیدگاه لوکاچ و روش مطالعۀ تطبیقی، مشخص شد شرایط حاکم بر زمان این دو نویسنده در خلق اثرشان تاحدودی شبیه به هم بوده است. هر دو نویسنده قهرمان خود را از میان ضعیف‌ترین قشر جامعه انتخاب کرده‌اند. هر دو تلاش می‌کنند با به تصویر کشیدن واقعیت‌ها قضاوت را برعهدۀ خواننده بگذارند.

کلیدواژه‌ها

• آل‌احمد
• بالزاک
• لوکاچ
• دهقانان
• نفرین زمین
• نقد جامعه‌شناختی