نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 گروه زبانشناسی همگانی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.
2 رئیس دانشکده زبانهای خارجی و مطالعات بینافرهنگی، دانشگاه باقرالعلوم
چکیده
نظام آموزش عالی هر کشور از مهم‌ترین نهادهاست زیرا تربیت‌کنندۀ نیروهایی است که ادارۀ کشور را به عهده می‌گیرند، لذا سیاست‌گذاری‌های غلط در این نهاد می‌تواند آسیب جدی به کشور وارد سازد. یکی از این رویکردهای نادرست به علم که در آموزش عالی ایران در دهه‌های اخیر وارد شده است نگاه کمّی و اقتصادی به علم و تجاری‌سازی دانش است. این پژوهش بر آن است تا با بررسی استعارۀ علم/دانش در گفتار سه رئیس‌جمهور، نشان دهد که چگونه نگاه اقتصادی و تجاری به علم، در سخنان آنها بازتاب یافته است. به لحاظ چارچوب نظری و روشی، این پژوهش مبتنی بر نظریه و رویکرد لیکاف و جانسون (1998) و چارتریسبلک (2004) است. نتایج بررسی داده‌ها نشان می‌دهد که محمود احمدی‌نژاد در مقایسه با دو رئیس‌جمهور دیگر، در سخنرانیهای خود، از گفتمان استعاری بیشتر بهره برده است. همچنین حوزههای مفهومی کالا، مکان، سفر، به ترتیب پربسامدترین حوزههای مفهومی بهکاررفته به مثابه حوزۀ مبدأ استعارهها در پیکرۀ مرجع هستند. حوزۀ مبدأ "کالا" با تخصیص 78% از آمار استخراج شده از استعاره‌های مفهومی، پربسامدترین حوزۀ شناخته شده است. به علاوه، برجسته بودن نگاه کالایی و اقتصادی به علم، در سخنان هر سه رئیس جمهوری نشان‌دهندۀ ذهنیاتی است که منجر به وضعیت ناهنجار کنونی در دانشگاه‌ها شده است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)