نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
عضو هیأت علمی موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری، تهران، ایران
چکیده
خشونت کلامی یکی از موضوعات اصلی در حوزه مطالعات زبانشناسی اجتماعی است. پژوهش کیفی حاضر به مطالعه ابعاد خشونت کلامی جنسیت‌محور در محیط کار بر اساس دیدگاه کالپپر پرداخته است. مشارکت‌کنندگان در پژوهش کارکنان زن شاغل در ادارات شهر تهران هستند که بر اساس نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. داده‌ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شدند و پس از مقوله‌بندی بر اساس نظریة اجتماعی شناختی کالپپر به‌عنوان یک رویکرد پسامدرن مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته‌های پژوهش نشا‌ن‌دهنده اشکال متفاوتی از خشونت در قالب خشونت کلامی آشکار و پنهان است که توسط مردان به شکل تحقیر، توهین، شماتت، تهدید، لاس زدن و محبت کاذب خود را آشکار ساخته است. بر اساس یافته‌ها استفاده از خشونت کلامی توسط مردان هدفمند، تعمدی وآگاهانه و درک زنان از خشونت کلامی بی‌ادبانه، خصمانه و آزاردهنده است. نجارب زنان در پژوهش حاضر نشان می‌دهد که خشونت کلامی جنسیت‌محور در محیط کار، استفاده هدفمند و منفعت‌طلبانه مردان از کلیشه‌های جنسیتی برای تهدید و تخریب وجهه زنان، ، حفظ و ارتقای وجهه مردانه، کامیابی و منفعت جنسی و درعین‌حال منفعت شغلی در رقابت با زنان در محیط کار است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که «زبان» چگونه متأثر از هنجارهای اجتماعی و کلیشه‌های جنسیتی، بافت، احساسات و امیال فردی می‌تواند فراتر از ابزار ارتباطی به ابزاری هدفمند برای خشونت کلامی در محل کار تبدیل شود.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)