با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان‏شناسی، دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشیار زبان‏شناسی، دانشگاه شهید بهشتی

3 دانش‏آموختۀ دکتری زبان‏شناسی، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

در برهۀ کنونی تریبون سازمان ملل به ابزاری برای پیشبرد اهداف دیپلماسی عمومی کشورها تبدیل شده و رهبران کشورها با بهره‏گیریاز این فرصت مغتنم می‏کوشند با رسانه‏های داخلی و بین‏المللی و نیز مسئولان و مقامات کشورهای دیگر ارتباط برقرار کرده و برای تبیین مواضع کشور خود با آنها گفتگو کنند. پژوهشحاضر سعی دارد سخنرانی حسن روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 1396(2017 میلادی)را با رویکرد تحلیل گفتمان جیمز پل جی (2014، 2018) تحلیل کند. یافته‏های پژوهش بیانگر آن است که گفتمان روحانی بر هشت محور اصلی متمرکز بوده است: (1) دموکراسی و حقوق بشر؛ (2) اعتدال؛ (3) تنوع فرهنگی و مذهبی؛ (4) برجام و پاسخ به نقض آن؛ (5) تعامل و مذاکره؛ (6) توان موشکی ایران؛ (7) تروریسم‏پروری آمریکا؛ (8) ظرفیت اقتصادی ایران. علت برجسته‏سازی و پرداختن به این هشت مورد تأثیرپذیری از منازعات غالب جهان و رابطۀ بینامتنیت با گفتمان رییس‏جمهور آمریکا بوده است.این یافته‏ها همچنین بیانگر آن است که برجسته‏ترین هویت‏ها در سخنرانی روحانی،«ایران» و «ملت ایران» بوده ومهم‏ترین پیوندی که در گفتمان روحانی وجود دارد،پیوند میان صلح و امنیت با توسعه و پیشرفت کشورها است. همچنین می‏توان نظام نشانه‏ای غالب در گفتمان روحانی را نظام نشانه‏ای حقوقی دانست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

پهلوان‌نژاد، محمدرضا و لیدا اصطهباناتی (1387). «بررسی کنش های گفتار در سخنرانی‌های رؤسای جمهور ایران و آمریکا شهریور 1385، سازمان ملل». پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی، دورۀ 51 ، شمارۀ 208، 22-1.
خانیکی، هادی و مژگان فراهانی (1394). «قدرت و پادقدرت جنسیتی در سینمای ایران (مقایسة تطبیقی آثار تهمینه میلانی و رخشان بنی‌اعتماد)». زن در فرهنگ و هنر، دورة 7، شمارة 2. 222-207.
سلیمی، حسین و روح‌الله حاج‌زرگرباشی (1392). «الگوی سخنرانی رؤسای جمهوری اسلامی ایران در مجمع عمومی سازمان ملل متحد». سیاست جهانی، دورۀ 2، شمارۀ 4، 67-35.
قاسمی، فائزه (1394). «روش تحلیل گفتمان و مسالۀ خود و دیگری». تحقیقات سیاسی بین‌المللی، دورۀ 7، شمارۀ 24، 212-185.
کیوانی، کیواندخت (1391). تحلیل گفتمان سخنرانی‌های محمود احمدی‌نژاد رییس جمهور ایران در مجمع عمومی سازمان ملل طی سال‌های 1387، 1388 و 1389 با رویکرد دیپلماسی عمومی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد
 
 
 
ارتباطات، دانشکدۀ صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
مجتهدزاده، فریبا و نسرین مجتهدزاده، (1395). «تحلیل گفتمان نخستین سخنرانی رییس جمهور حسن روحانی در سازمان ملل متحد». نخستین همایش ملی علوم اسلامی، حقوق و مدیریت. قابل دانلود از:
https://www.civilica.com/Paper-NCPB01-NCPB01_533.html
مزیدی، علی‌محمد؛ محمد سلطانی‌فر و مجتبی سروش‌پور (1394). «تحلیل گفتمان سخنرانی‌های رؤسای جمهور اسلامی ایران (آقایان محمد خاتمی و دکتر محمود احمدی‌نژاد) در مجمع عمومی سازمان ملل». دومین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در علوم انسانی. قابل دانلود از:
https://www.civilica.com/Paper-MRHCONF02-MRHCONF02_266.html
موسوی، سیده لیلا و هومن نیری (1393). «تحلیل سخنان حسن روحانی و باراک اوباما در مجمع عمومی سازمان ملل متحد». فصلنامۀ سیاست، سال 1، شمارۀ 4، 48-39.
نـوری، وحـید (١٣٩١). «استراتژی منزلت‌طلبی سیاست خارجی ایران: تحلیل محتوای سخنان رئیس جمهوری در‌ سازمان‌ ملل مـتحد». ایرفا، دورۀ 3، شمارۀ 1، 152-127.
 
Alemi, M., Tajeddin, Z. & Rajabi Kondlaji, A. (2017). “A discourse-historical analysis of two iranian presidents’ speeches at the un general assembly”. International Journal of Society, Culture & Language, 6(1), 1-14.
Brown, G. & Yule, G. (1983). Discourse Analysis. Cambridge: Cambridge University Press.
Gee, J. P. (2014). how to do discourse analysis: a toolkit (2nd ed.). New York, NY: Routledge.
Gee, J. P. (2018). Introducing discourse analysis: From grammar to society. New York, NY: Routledge.
Ghasemi, F. (2015). “Discourse analysis method and the question of self and other”. Political International Research, 7(24), 185-212.
Keyvani, K. (2012). A discourse analysis on Mahmud Ahmadinejad's 2008-2010 speeches in UN General Assembly: A public diplomacy approach. M.A. Thesis in Communication, Iran Broadcasting University.
Khaniki, H. & Farahani, M. (2015). “Gendered power and counter-power in Iran’s cinema comparative comparison between films of Tahmineh Milani and Rakhshan Banietemad”. Journal of Woman in Culture and Arts, 7(2), 207-222.
Mazidi, A.M., Soltanifar, M. & Soroushpour, M. (2015). “A discourse analysis of Iran presidential speeches (Khatami and Ahmadinejad) at the UN”. The 1st International Conference & Second National Conference on Modern Research in the Humanities, Tehran, Iran. Downloadable at:
https://www.civilica.com/Paper-MRHCONF02-MRHCONF02_266.html
Mojtahedzadeh, F. & Mojtahedzadeh, N. (2016). “A discourse analysis of president Rouhani's first speech at the UN”. Proceedings of the 1st National Conference on Islamic Sciences, Low and Management, Qom, Iran.
Moosavi, L. & Nayeri, H. (2014). “An analysis of Rouhani and Obama’s speeches at the UN”. Political Quartely, 1(4), 39-48.
Noori, V. (2012). “Status-seeking and Iranian foreign policy: the speeches of the president at the United Nations”. Iranian Review of Foreign Affairs, 3(1), 127-152.
Pahlavannezhad, M. & Estahbanati, L. (2008). “Speech acts analysis on discourse of president of Iran and USA: Shahrivar 1385 in UN”. Foreign Language Research, 51(208), 1-22.
Salimi, H. & Zargarbashi, R. (2013). “Speech pattern of Iranian presidents at the UN general assembly”. World Politics, 2(4), 35-67.