گویش‌شناسی
تارا مختاری؛ مهدی سمایی؛ بهرام مدرسی
چکیده
این مقاله مختص رده‌شناسی مقولۀ حالت در چهار گونه از زبان ترکی، یعنی ترکی آذری، خلجی، ترکی آناتولیایی (استانبولی) و ازبکی است. حالتنمایی یکی از روش‌های کاربردی برای نشان‌دادن ارتباط نحوی میان عناصر جمله است. به طوری که رابطۀ نحوی میان گروه اسمی و فعل را نشان می‌دهد . رویکرد نظری اصلی این تحقیق نظام حالتنمایی براساس رویکرد ...
بیشتر
این مقاله مختص رده‌شناسی مقولۀ حالت در چهار گونه از زبان ترکی، یعنی ترکی آذری، خلجی، ترکی آناتولیایی (استانبولی) و ازبکی است. حالتنمایی یکی از روش‌های کاربردی برای نشان‌دادن ارتباط نحوی میان عناصر جمله است. به طوری که رابطۀ نحوی میان گروه اسمی و فعل را نشان می‌دهد . رویکرد نظری اصلی این تحقیق نظام حالتنمایی براساس رویکرد کامری (1989) است که پنج ردۀ زبانی را از لحاظحالتنمایی معرفی کردهاست . دادههای منتخب این پژوهش از متون ادبی و داستانی است و جملات گردآوریشده از این متون استخراج شدهاند. بر اساس دادهها در زبان ترکی و گونههای آن شش حالت وجود دارد که حالتهای فاعلی، مفعولی مستقیم، مفعولی غیر مستقیم، اضافی، ازی و دری هستند. تظاهر حالت با استفاده از تکواژهای وابستۀ حالتنما بهصورت پسوند است. در این مقاله همچنین به مبحث گذرایی در حالتنمایی پرداخته شدهاست . از آنجا که این چهار گونه از چند شاخۀ زبان ترکی هستند، شباهتها و تفاوتهایی دارند که بررسی رده‌شناسانۀ آن در این مقاله انجام شدهاست.
زبان و ارتباطات
معصومه پلوئی؛ محمدرضا احمدخانی؛ مهدی سمایی
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی میزان کاربرد واژگان زبان مخفی در دو گروه جنسیتی میپردازد. زبان مخفی مجموعة کلمات و عباراتی است که گروههای خاص برای مخفی نگاهداشتن اسرار درونگروهیشان به کار میبرند. این مقاله با استناد به رویکرد زبان‌شناسی اجتماعی به توصیف تفاوت‌های کاربردی واژگان این زبان در دو گروه زنان و مردان پرداخته ...
بیشتر
پژوهش حاضر به بررسی میزان کاربرد واژگان زبان مخفی در دو گروه جنسیتی میپردازد. زبان مخفی مجموعة کلمات و عباراتی است که گروههای خاص برای مخفی نگاهداشتن اسرار درونگروهیشان به کار میبرند. این مقاله با استناد به رویکرد زبان‌شناسی اجتماعی به توصیف تفاوت‌های کاربردی واژگان این زبان در دو گروه زنان و مردان پرداخته است. دادههای این پژوهش با استفاده از 60 مصاحبة حضوری به روش نمونهگیری تصادفی گلولۀ برفی گردآوری شده است. این پژوهش کاربردی و توصیفی است و با روش مطالعة موردی انجام شده است. هدف پژوهش پاسخگویی به این سؤال است که آیا بین فراوانی واژگانی مشاهدهشده و فراوانیهای موردانتظار اختلافی معنیدار وجود دارد یا خیر. فرض این است که مردان بیشترین واژههای زبان مخفی را در بین مصاحبهشوندهها دارند؛ که برای آزمودن آن از روش ناپارامتریک خی2 (χ 2) استفاده شده است. در این پژوهش، متغیر وابسته فراوانیِ واژگان زبان مخفی، و متغیر مستقلْ جنسیت است. به نظر میرسید که جنسیت نقشی مهم در فراوانی واژهها داشته باشد، اما نتایج یافتههای این پژوهش نشان داد میان دو متغیر جنسیت و استفادة واژگان زبان مخفی تفاوت معناداری وجود نداشت؛ بااینحال گرایش زنان در بیان برخی واژهها از مردان کمتر بود.
سیاست‌های زبانی
اکرم دهقان زاده؛ محمد رضا احمدخانی؛ مریم سادات غیاثیان؛ مهدی سمایی
چکیده
یکدستی اصطلاحات تخصصی علوم و روشن بودن مفاهیم علمی برای ایجاد زبان مشترک میان رشتهها امری ضروری در حوزۀ برنامهریزی زبانی است. در این پژوهش، به بررسی تطبیقی اصول و سیاستگذاریهای واژهگزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی ، از سال 1368 تا کنون، و اینفوترم پرداختهایم و بهمنظور دستیابی به چگونگی کارکرد این اصول و سیاستگذاریها ...
بیشتر
یکدستی اصطلاحات تخصصی علوم و روشن بودن مفاهیم علمی برای ایجاد زبان مشترک میان رشتهها امری ضروری در حوزۀ برنامهریزی زبانی است. در این پژوهش، به بررسی تطبیقی اصول و سیاستگذاریهای واژهگزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی ، از سال 1368 تا کنون، و اینفوترم پرداختهایم و بهمنظور دستیابی به چگونگی کارکرد این اصول و سیاستگذاریها در امر واژهگزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی ، واژههای علمی مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی را مورد بررسی قراردادهایم. این مقاله، از نظرهدف از نوع پژوهشهای نظری است. روش تحقیق این پژوهش، بهصورت تحلیل محتوا بوده ودادههای پژوهش،40 واژۀ علمی مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی از دفتر اول تا سیزدهم (1395-1376)را دربرمیگیرد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که اصول و ضوابط واژهگزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی با اصول و سیاستگذاریهای اینفوترم همگام است، اما ترادف و چندگانگی واژگانی و مفهومی در حوزههای مختلف علوم در واژههای علمی مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی دیده میشود که این امر موجب نابسامانی و سردرگمی متخصصان و کارشناسان رشتههای علمی میشود و بهتر است در دستور کار فرهنگستان زبان و ادب فارسی قرار گیرد.
