زبان‌شناسی اجتماعی
بهزاد رهبر؛ ارسام بابائی
چکیده
در میان تماشاگران فوتبال، علیرغم تفاوت در عوامل اجتماعی نظیر سن، تحصیلات، قومیت و طبقة اجتماعی، نوعی همگرایی زبانی شکل می‌گیرد. تجلیِ زبانی این همگرایی، تولید و تکرار شعار است که بسیاری از این شعارها در فرهنگ ایرانی دشواژه محسوب می‌شوند. هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر ایجاد همگراییهای کلامی بین تماشاگران و شکل‌گیریِ ...
بیشتر
در میان تماشاگران فوتبال، علیرغم تفاوت در عوامل اجتماعی نظیر سن، تحصیلات، قومیت و طبقة اجتماعی، نوعی همگرایی زبانی شکل می‌گیرد. تجلیِ زبانی این همگرایی، تولید و تکرار شعار است که بسیاری از این شعارها در فرهنگ ایرانی دشواژه محسوب می‌شوند. هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر ایجاد همگراییهای کلامی بین تماشاگران و شکل‌گیریِ دشواژه‌ها در ورزشگاه و نیز تأثیر دو متغیر اجتماعیِ سن و تحصیلات بر ایجاد همگرایی و تولید دشواژه‌ها از سوی تماشاگران است. داده‌های پژوهش از طریق پرسشنامه و مصاحبه با ۵۲ تماشاگر در ۴ مسابقه در ورزشگاه آزادی جمع‌آوری شده است. شرکتکنندگان در پژوهش از سنین مختلف و دارای سطوح متفاوت تحصیلی بودند. نتایج پژوهش نشان داد میان متغیر سن و همگرایی زبانی و نیز تولید دشواژه رابطهای معنادار وجود دارد. از سوی دیگر متغیر تحصیلات با همگرایی زبانی رابطهای معنادار دارد اما با تولید دشواژه رابطهای معنادار را نشان نمی‌دهد. در نهایت، پژوهش به طبقه‌بندیِ ۷۶ شعار بیانشده در ورزشگاه براساس ساختار و کارکرد آنها در ۷ گروه مختلف می‌پردازد. نتایج این پژوهش می‌تواند به زبان‌شناسان، جامعه‌شناسان و مدیران ارشد و پژوهشگران حوزة فرهنگ برای شناسایی هرچه بهتر فرهنگ و زبان در ایران و در شبکه‌های اجتماعیِ سست یاری رساند.
زبان و ارتباطات
معصومه پلوئی؛ محمدرضا احمدخانی؛ مهدی سمایی
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی میزان کاربرد واژگان زبان مخفی در دو گروه جنسیتی می‌پردازد. زبان مخفی مجموعة کلمات و عباراتی است که گروههای خاص برای مخفی نگاهداشتن اسرار درونگروهیشان به کار میبرند. این مقاله با استناد به رویکرد زبان‌شناسی اجتماعی به توصیف تفاوت‌های کاربردی واژگان این زبان در دو گروه زنان و مردان پرداخته ...
بیشتر
پژوهش حاضر به بررسی میزان کاربرد واژگان زبان مخفی در دو گروه جنسیتی می‌پردازد. زبان مخفی مجموعة کلمات و عباراتی است که گروههای خاص برای مخفی نگاهداشتن اسرار درونگروهیشان به کار میبرند. این مقاله با استناد به رویکرد زبان‌شناسی اجتماعی به توصیف تفاوت‌های کاربردی واژگان این زبان در دو گروه زنان و مردان پرداخته است. داده‌های این پژوهش با استفاده از 60 مصاحبة حضوری به روش نمونهگیری تصادفی گلولۀ برفی گردآوری شده است. این پژوهش کاربردی و توصیفی است و با روش مطالعة موردی انجام شده است. هدف پژوهش پاسخگویی به این سؤال است که آیا بین فراوانی واژگانی مشاهدهشده و فراوانیهای موردانتظار اختلافی معنیدار وجود دارد یا خیر. فرض این است که مردان بیشترین واژههای زبان مخفی را در بین مصاحبهشوندهها دارند؛ که برای آزمودن آن از روش ناپارامتریک خی2 (χ 2) استفاده شده است. در این پژوهش، متغیر وابسته فراوانیِ واژگان زبان مخفی، و متغیر مستقلْ جنسیت است. به نظر میرسید که جنسیت نقشی مهم در فراوانی واژهها داشته باشد، اما نتایج یافتههای این پژوهش نشان داد میان دو متغیر جنسیت و استفادة واژگان زبان مخفی تفاوت معناداری وجود نداشت؛ بااینحال گرایش زنان در بیان برخی واژهها از مردان کمتر بود.
زبان و فرهنگ
رزا میرزایی؛ نگار داوری اردکانی
دوره 1، شماره 2 ، فروردین 1396، ، صفحه 28-36
چکیده
دُشواژه‌ها به‌عنوان یکی از ابزارهای زبانی توأمان بیانگر عواطف و احساسات فردی و شاخص‌های جامعه‌شناختی هر منطقه است. هدف از انجام این پژوهش، طبقه‌بندی دشواژههای رایج در شهر شوشتر و مطالعۀ تفاوت کاربرد آنها تحت تأثیر متغیرهای اجتماعی سن، جنسیت، قومیت و تحصیلات است. ابزار این پژوهش توصیفی-تحلیلی مشاهده و پرسشنامه بود. 140 نفر از ...
بیشتر
دُشواژه‌ها به‌عنوان یکی از ابزارهای زبانی توأمان بیانگر عواطف و احساسات فردی و شاخص‌های جامعه‌شناختی هر منطقه است. هدف از انجام این پژوهش، طبقه‌بندی دشواژههای رایج در شهر شوشتر و مطالعۀ تفاوت کاربرد آنها تحت تأثیر متغیرهای اجتماعی سن، جنسیت، قومیت و تحصیلات است. ابزار این پژوهش توصیفی-تحلیلی مشاهده و پرسشنامه بود. 140 نفر از میان 160 آزمودنی به سوالات پرسشنامه بهطور کامل پاسخ گفتند و پاسخها با توجه به آزمونهای آماری مورد تحلیل قرار گرفتند. بررسیها نشان داد که هم زنان و هم مردان شهر شوشتر، بیشتر به هنگام عصبانیت و ناراحتی، از دشواژه استفاده میکنند و این دشواژه‌ها را میتوان در یازده طبقه جای داد. نتایج نشان میدهد که از بین متغیرهای اجتماعی مورد بحث سن و جنسیت بر میزان بهکارگیری دشواژه‌ها تأثیر معناداری دارد (015/0P=). مردان بیش از زنان و ردة سنی 15 تا 19 سال بیش از دیگر ردهها از دشواژه استفاده میکنند. علاوه بر این، قومیت و سطح تحصیلات اثر معناداری بر کاربرد دشواژه‌ها ندارد (89/0P=).
زبان و ارتباطات
مهناز طالبی دستنایی؛ ابوالفضل خوشبخت آرانی
دوره 1، شماره 1 ، دی 1395، ، صفحه 75-86
چکیده
دشواژه‌ها یا تابوهای زبانی بخشی از زبان مردم هر منطقه را تشکیل می‌دهند و کاربرد آنها در میان گویشوران هر منطقه تحت تأثیر عوامل جامعه‌شناختی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی و طبقه‌بندی انواع دشواژههای زبانی در گویش آران و بیدگل و سنجش تفاوت کاربرد آنها بر حسب متغیرهای اجتماعی سن و جنس در محیط تک‌جنسیتی و محیط مختلط بوده است. حجم ...
بیشتر
دشواژه‌ها یا تابوهای زبانی بخشی از زبان مردم هر منطقه را تشکیل می‌دهند و کاربرد آنها در میان گویشوران هر منطقه تحت تأثیر عوامل جامعه‌شناختی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی و طبقه‌بندی انواع دشواژههای زبانی در گویش آران و بیدگل و سنجش تفاوت کاربرد آنها بر حسب متغیرهای اجتماعی سن و جنس در محیط تک‌جنسیتی و محیط مختلط بوده است. حجم نمونة پژوهش 180 نفر (90 مرد و 90 زن) است. جامعة آماری پژوهش، مردم شهرستان آران و بیدگل استان اصفهان است. جنسیت، سن، وضعیت تأهل و تحصیلات، متغیرهای مستقل این پژوهش هستند که تأثیر هریک از آنها بر میزان کاربرد دشواژه‌ها در هر دو گویش به طور جداگانه محاسبه شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که مردان بیشتر از زنان، و افراد مجرد بیشتر از افراد متأهل از دشواژه‌ها استفاده میکنند. همچنین، با افزایش سن، میزان استفاده از دشواژه‌ها کاهش مییابد.
