مقاله پژوهشی
تحلیل گفتمان
محمد هاتفی
چکیده
پژوهش‌های موجود به مولفه‌های ساختارگرا، زیباشناختی و رمانتیکگرای شعر بت‌تراش، اثر نادرپور، اشاره کرده‌اند. جایگاه مهم این شعر در رمانتیکگرایی ایرانی، نیازمند بررسی این شعر از منظر تحلیل گفتمانی است. مسئله اصلی تحقیق حاضر این است که رمانتیکگرایی چگونه در متن شعر تجلی یافته است. با رویکرد توصیفی-تحلیلی نشانهمعناشناختی، ...
بیشتر
پژوهش‌های موجود به مولفه‌های ساختارگرا، زیباشناختی و رمانتیکگرای شعر بت‌تراش، اثر نادرپور، اشاره کرده‌اند. جایگاه مهم این شعر در رمانتیکگرایی ایرانی، نیازمند بررسی این شعر از منظر تحلیل گفتمانی است. مسئله اصلی تحقیق حاضر این است که رمانتیکگرایی چگونه در متن شعر تجلی یافته است. با رویکرد توصیفی-تحلیلی نشانهمعناشناختی، فرضیه پژوهش این است که رمانتیکگرایی از رهگذر تجربه زیسته گفتهپرداز و بر مبنای یک تقابل بنیادین پیشاگفتمانی در متن، جلوه گفتمانی و زبانی یافته است. نتایج تحقیق نشان داد تحولات نشانهمعناشناختی در این متن، از ایده پیشینی گفتهپرداز در خصوص تقابل امر ایده‌آل و واقعی (تقابل زیبای آرمانی و زیبایی واقعی) نشأت گرفته است. گفتهپرداز طرحی نظری در خصوص نابسندگی زیبایی آرمانی در دنیای واقعی در نظر دارد. گفتهپرداز از این که برآورده شدن خواهش او با میانجی‌گری جادوگرانه امر اسطوره‌‌ای در دنیای واقعیت ممکن نیست تحت فشار عاطفی منفی، ابژه زیبا و مخلوق آرمانیاش را نابود می‌کند. او می‌خواهد بگوید سوژه زیباگرا به آن میزانی از زیبایی‌های متکثر بیشتری برخوردار خواهد شد که زیبایی‌های متکثر و خرد بیشتری را تجربه کند (اباحه زیباشناختی) اما سرخوشی اسطوره‌‌ای برای همیشه از دسترس خارج شده و هیچگاه شکاف میان امر آرمانی و واقعی از میان برداشته نخواهد شد.
مقاله پژوهشی
تحلیل گفتمان
صدیقه سادات مقداری
چکیده
تکّدیگری آسیبی اجتماعی است که عوامل مختلفی مانند بیکاری، فقر مادی، پیری و ازکارافتادگی، تنبلی، اعتیاد، معلولیت و بیماری، مسائل خانوادگی در پیدایش آن دخالت دارند. در این تحقیق، تلاش شده است تا نحوهی بازنمایی و کاربرد فنون اقناع در درخواستهای متکدیان از منظر تحلیل گفتمان انتقادی تحلیل گردد. بخشی از دادههای تحقیق ...
بیشتر
تکّدیگری آسیبی اجتماعی است که عوامل مختلفی مانند بیکاری، فقر مادی، پیری و ازکارافتادگی، تنبلی، اعتیاد، معلولیت و بیماری، مسائل خانوادگی در پیدایش آن دخالت دارند. در این تحقیق، تلاش شده است تا نحوهی بازنمایی و کاربرد فنون اقناع در درخواستهای متکدیان از منظر تحلیل گفتمان انتقادی تحلیل گردد. بخشی از دادههای تحقیق مستخرج از سلیمی (1398) است که گفتمان 20 متکدی در شهر بیرجند را جمعآوری نموده و بدون تحلیل زبانی درخوری ارائه داده است. بخش دیگر نیز برگرفته از گفتار 15 متکدی دیگر در شهر قاین است که توسط نگارنده مشاهده و ضبط گردیده است. لازم بهذکر است که شهرهای بیرجند و قاین مجاور بوده و مشابهتهای فرهنگی زیادی دارند. درخواستهای موجود در دادهها و شگردهای اقناع در گفتمان متکدیان در ارتباط بینامتنی با دو گفتمان مرتبط دیگر یعنی گفتمان صدقه و گفتمان کار در جامعهی تحقیق بررسی شد. نتایج نشان داد که متکدیان با آگاهی از اعتقادات مذهبی افراد مخصوصاً اهمیت صدقه در دفع بلایا و مریضیها و نیز از طرفی با آگاهی از اهمیت کار و ارزش آن نزد مردم، از انواع و اقسام شگردهای اقناع مخاطب برای تحریک احساسات و ترحمانگیزی استفاده میکنند. این شیوهها که صادقانه یا مکارانه بهکار میروند، یا زبانی هستند مثل کاربرد دعا، شعر، قسم، نفرین و داستانسرایی که بهصورت موزونخوانی با لحن غمگین و مؤثر بیان میشوند و یا غیرزبانی هستند مانند صحنهسازی، ظاهرسازی، موقعیتمداری (زمانی و مکانی) و کاربرد مؤثر زبان بدن برای ایجاد ترحم در مخاطب. در پایان نیز انگارهی پیشنهادی تحقیق حاضر مرتبط با شیوههای اقناع در گفتمان متکدیان ارائه میشود.
مقاله پژوهشی
زبان‌شناسی اجتماعی
حمید افتخاری؛ فروغ کاظمی
چکیده
اصطلاحات خویشاوندی از ویژگی‌های جهانی زبان‌ها هستند و علاوهبر اینکه شاخص مناسبی درمطالعات جامعه‌شناختی‌اند، به لحاظ معنایی و ساختار واژگانی موردتوجه زبانشناسان هستند. شناخت ویژگی‌های زیستمحیطی و رده‌شناختی روابط خویشاوندی زبان‌ها می‌تواند ما را با ساختار اجتماعی آنها از گذشته تاکنون آشنا سازد. در این پژوهش، اصطلاحات ...
بیشتر
اصطلاحات خویشاوندی از ویژگی‌های جهانی زبان‌ها هستند و علاوهبر اینکه شاخص مناسبی درمطالعات جامعه‌شناختی‌اند، به لحاظ معنایی و ساختار واژگانی موردتوجه زبانشناسان هستند. شناخت ویژگی‌های زیستمحیطی و رده‌شناختی روابط خویشاوندی زبان‌ها می‌تواند ما را با ساختار اجتماعی آنها از گذشته تاکنون آشنا سازد. در این پژوهش، اصطلاحات خویشاوندی دوگونه فارسی‌تهرانی و انگلیسی‌سالت‌لیک سیتی براساس زبان‌شناسی زیستمحیطی و رده‌شناسی موردبررسی قرارگرفت. زبان‌شناسی زیستمحیطی رویکردی کاربردی است که به رابطه میان زبان و محیطزیست می‌پردازد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است و دادهها به دو شیوه کتابخانهای و میدانی گردآوری شده است. دادههای کتابخانهای از سایت آکادمیا و واژه‌نامه اصطلاحات عامیانه تهران و دادههای میدانی از طریق مصاحبه با آزمودنی‌ها (برای هر گونه زبانی9 نفر) جمعآوری شد. یافته‌ها نشان‌می‌دهد که اصطلاحات خویشاوندی در این دو گونه‌زبانی، از منظر صرف زیستمحیطی تحت تأثیر محیطزیست وعوامل پیرامونی‌از جمله عوامل جغرافیایی، فرهنگی و عوامل جامعه‌شناختی محیط (اعم از جنسیت و سوی‌خویشاوندی) است. نتایج نشان‌می‌دهد که بود و نبود و یا تنوّع در اصطلاحات خویشاوندی به عوامل فوق وابسته‌است و وقتی اهل زبانِ زیست‌بوم‌های مختلف، این اصطلاحات را از منظرهای جنستی، قومیتی و غیره متمایز میکنند، تنوّع ایجاد میشود. یافته‌ها از نظر رده‌شناسی حاکی از آن است که این اصطلاحات در کل پیکره، عمدتاً دارای استراتژی صرفی چینشی اعم از وندافزایی و ترکیب‌اند به شکلی که در هر دو گونه زبانی، ساختار صرفیِ ترکیب بیشتر از ساده و ساده نیز بیشتر از وندافزایی است. ازنظر ساخت اضافی، هم‌نهی قابل‌مشاهده است، اما امتزاج دیده نمی‌شود.
مقاله پژوهشی
زبان‌شناسی اجتماعی
نسترن کیانپور؛ محمد رضا اروجی؛ بهزاد رهبر؛ مهدی بازیار
چکیده
ارزیابی سخنرانی‌های سیاسی و تحلیل محتوای آنها از اهمیت بسیاری برخوردار است. هدف این پژوهش تحلیل زبان‌‌شناختی متن سخنرانی ترامپ از منظر انواع فرایند (فعل) بر اساس چهارچوب فرانقش تجربی دستور نقش‌گرای نظام‌مند هلیدی و متیسن (2004)است.پژوهش حاضر از نوع توصیفی - تحلیلی است.به این ترتیب که متن سخنرانی ترامپ در قالب شش فرایند مادی،ذهنی،رابطه‌ای،بیانیو ...
بیشتر
ارزیابی سخنرانی‌های سیاسی و تحلیل محتوای آنها از اهمیت بسیاری برخوردار است. هدف این پژوهش تحلیل زبان‌‌شناختی متن سخنرانی ترامپ از منظر انواع فرایند (فعل) بر اساس چهارچوب فرانقش تجربی دستور نقش‌گرای نظام‌مند هلیدی و متیسن (2004)است.پژوهش حاضر از نوع توصیفی - تحلیلی است.به این ترتیب که متن سخنرانی ترامپ در قالب شش فرایند مادی،ذهنی،رابطه‌ای،بیانیو وجودی طبقهبندی و الگوی فرایندها ارائه میشود.نتایج به دست آمده نشان میدهد از مجموع ۲۱۲ فرایند مشاهده شده،فرایند مادی با(7/62%)رخداد بیشترین بسامد را به خود اختصاص داده است که این بسامد با محتوای سخنرانی و صحبتهای کوبنده ترامپ کاملاًهماهنگ است.چرا که وی از ابتدای سخنرانی به اعمال و فعالیتهای مخرب ایران در منطقه اشاره داردو تلاش ایران برای توسعه موشکهای بالستیک را برجسته می‌سازد.همچنین، با استفاده از فرایند مادی به تحریمها و اقداماتی که علیه ایران انجام خواهد داد، اشاره می‌کند.درصد رخداد سایر فرایندها به ترتیب عبارتند از: فرایند رابطه‌ای (3/13%)، بیانی (3/10%) ، ذهنی (۷%)، وجودی (7/5%) و رفتاری (۱%).
مقاله پژوهشی
و سایر موضوعات پیشنهادی
طیبه فتحی ایرانشاهی؛ سید محمود میرزایی الحسینی؛ شیرین پورابراهیم
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی چند ضربالمثل عربی در حوزة حیوانات بر اساس نظریة آمیختگی مفهومی فوکونیه و ترنر (2020) در چهارچوب معناشناسی شناختی می‌پردازد. آندرسون (2013) با ارائة انگارة آمیختگی مفهومی ویژة مثل‌ها معتقد است ضربالمثل حاصل ادغام‌های مفهومی است که ابتدا معنای پایه و سپس معنای موقعیتی و کنشی مثل را می‌سازند. انگاره آندرسون می‌تواند ...
بیشتر
پژوهش حاضر به بررسی چند ضربالمثل عربی در حوزة حیوانات بر اساس نظریة آمیختگی مفهومی فوکونیه و ترنر (2020) در چهارچوب معناشناسی شناختی می‌پردازد. آندرسون (2013) با ارائة انگارة آمیختگی مفهومی ویژة مثل‌ها معتقد است ضربالمثل حاصل ادغام‌های مفهومی است که ابتدا معنای پایه و سپس معنای موقعیتی و کنشی مثل را می‌سازند. انگاره آندرسون می‌تواند حضور عناصر زبانی، فرهنگی-اجتماعی و موقعیتی در معنی را توجیه کند. شش ضربالمثل عربی در حوزة حیوانات انتخاب و بر اساس آندرسون (2013) توصیف و تحلیل شد. نتایج نشان میدهد که معانی تربیتی، وعظ، حکم و غیره حاصل سه نوع آمیختگی است. در ابتدا، فضای حیوان-انسان با هم تلفیق میشوند و از طریق رابطة استعاری «انسان بهمثابه حیوان»، فضای آمیخته اول حاوی معنای پایه شکل میگیرد. این معنای زبانی با تلفیق با موقعیت کاربردی، آمیختة دوم حاوی معنای موقعیتی را می‌سازد. در نهایت معنای کامل ضربالمثل بهصورت یک کنش در موقعیتهای کاربردی مربوطه ایجاد میشود.
مقاله پژوهشی
زبان‌شناسی اجتماعی
صدیقه جوانمرد؛ نیر طهوری؛ حمیدرضا شعیری؛ حبیب اله جوانمرد
چکیده
مد یک صنعت جهانی است که با بهره‌گیری از منابع طبیعی، باعث آلودگی محیطزیست میشود. مد پایدار راهکار مقابله با خطرات زیستمحیطی صنعت مد، با هدف جلوگیری از اتلاف منابع در بخش تولید و مصرف است. پژوهش حاضر با هدف کاربردی و روش توصیفی-تحلیلی، به شیوهی کتابخانهای گردآوری شده و با رویکرد نشانهمعناشناسی گفتمان، اقدامات فعالان ...
بیشتر
مد یک صنعت جهانی است که با بهره‌گیری از منابع طبیعی، باعث آلودگی محیطزیست میشود. مد پایدار راهکار مقابله با خطرات زیستمحیطی صنعت مد، با هدف جلوگیری از اتلاف منابع در بخش تولید و مصرف است. پژوهش حاضر با هدف کاربردی و روش توصیفی-تحلیلی، به شیوهی کتابخانهای گردآوری شده و با رویکرد نشانهمعناشناسی گفتمان، اقدامات فعالان حوزهی مد را در چارچوب نظریهی شفافیتسازی و پروتزسازی ژاکفونتنی و نظام تطبیق لاندوفسکی مورد مطالعه قرار داده است. مسالهی اصلی این است که ببینیم چگونه مد می‌تواند شرایط گفتمانی را ایجاد کند که امکان عبور از نظام تخریب به نظام ایده‌آل زیستمحیطی فراهم گردد. براین اساس، هفت نمونه از فعالیتهای برندها به صورت هدفمند انتخاب و از نظر رعایت اصول پایداری در محیطزیست و شفافیتسازی بررسی شده‌اند. نتایج نشان میدهد که محرکهایی همچون سلبریتیها و حامیان محیطزیست قادر هستند با اقدامات خویش نظام گفتمانی مطلوب ایجاد نمایند. پیشنهاد میشود دولت‌ها و بخش خصوصی با بهرهجویی از نظریهی شفافیتسازی، و تطبیق و تبیین پروتزسازی مد و پیوند آنها در صنعت مد پایدار علاوه بر فرهنگسازی، به تاسیس شرکتهای جمعآوریِ منسوجات قدیمی پرداخته و با بازیافت، علاوه بر حمایت از محیطزیست، در امر اشتغال‌زایی نیز سهیم باشند.
مقاله پژوهشی
زبان‌شناسی اجتماعی
آرزو نجفیان؛ معصومه حقی؛ فاطمه یوسفی راد؛ رضامراد صحرایی
چکیده
با فراگیرشدن ویروس کرونا و اجبار به آموزش مجازی و برخط، تدریس زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان نیز از این قاعده مستثنی نماند و مدرسان را با چالش‌های جدیدی در آموزش وجوه مختلف زبان فارسی مواجه ساخت . یکی از این وجوه، آموزش حروف اضافه به‌عنوان مقوله‌هایی چندمعنا بود. در کتاب‌های آموزش زبان، غالباً معانی این حروف بهصورت فهرست‌وار ...
بیشتر
با فراگیرشدن ویروس کرونا و اجبار به آموزش مجازی و برخط، تدریس زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان نیز از این قاعده مستثنی نماند و مدرسان را با چالش‌های جدیدی در آموزش وجوه مختلف زبان فارسی مواجه ساخت . یکی از این وجوه، آموزش حروف اضافه به‌عنوان مقوله‌هایی چندمعنا بود. در کتاب‌های آموزش زبان، غالباً معانی این حروف بهصورت فهرست‌وار ارائه میشود. این مسئله یادگیری آنها را به‌ویژه در آموزش مجازی دشوار می‌سازد. درمقابل دستور شناختی به وجود شبکه‌ی معنایی حروف اضافه حول معنی سرنمونی باور دارد. پژوهشگران نخست با استفاده از شبکه‌ی معنایی حروف اضافه‌ی «از، با، به، تا و در»، محتوای درسی برای آموزش برخط این حروف طراحی و سپس براساس نظریهی شناختی چندرسانه‌ای از ابزار ترکیبی چندرسانه‌ای کلامی-تصویری (پویانمایی) استفاده کردند. محتوای تهیه‌شده با 52 نمونه مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج بررسی آماری نشان داد پیشرفت زبان‌آموزان معنی‌دار بوده است و می‌توان نتیجه گرفت آموزش حروف اضافه با ابزار پژوهش مؤثر واقع شده است. در پژوهش علاوهبر متغیر سطح زبانی، متغیرهای مداخله‌گر اجتماعی سن، جنسیت، ملیت، رشته‌ی تحصیلی و وضعیت زبان‌آموز نیز مورد سنجش قرار گرفت. نتایج نشان داد متغیرهای جنسیت، ملیت، رشته و سن دارای تأثیر معنادار بوده‌اند. در خصوص سایر متغیرها، تأثیر معناداری مشاهده نشد.
